فقر؛ زمینهساز آزار جنسی کودکان کار
سلامت نیوز: نماینده سازمانهای مردم نهاد در اتاق فکر شورای ساماندهی کودکان کار و خیابان در خصوص خطراتی که کودکان کار را تهدید میکند، میگوید: کودکان کار مجبور میشوند از بدن خود به عنوان کالایی استفاده کنند تا هم شغل خود را حفظ کنند و هم درآمد بیشتری داشته باشند.
[…]
…ایران به عنوان عضوی از پیمان نامه حقوق کودک، باید برای هر کودک حق طبیعی زندگی را قایل باشد همچنین بقا و رشد کودک را تضمین کند. اما هر سال به تعداد کودکان کار اضافه میشود.
وقتی خشونت جنسی، کودکان کار را تهدید میکند!
اما یکی از آسیبهایی که سلامت کودک کار را تهدید میکند، خشونت جنسی بر کودکان کار است. محمد لطفی نماینده سازمانهای مردم نهاد در اتاق فکر شورای ساماندهی کودکان کار و خیابان با بیان این که کودکان کار بیشتر در کارگاهها مورد خشونت جنسی کارفرما یا همکارانشان قرارمیگیرند، به نامه نیوز گفت: «بخش خیلی کمتری از آزار جنسی بر کودکان کار ازسوی خانوادهها و بخشی هم توسط روابط با همسالان و دوستی با بزرگترها برای کودکان اتفاق میافتد. در صورتی که بیشترین آزار جنسی کودکان در کارگاههای بسته اتفاق میافتد. اگر محیط کار کودکان کار را در سه دسته تقسیم بندی کنیم، میتوان به کار در خیابان، کار در کارگاه (صافکاری، نجاری، نقاشی و …) و کار در کارگاه خانگی اشاره کرد.»
وی با بیان اهمیت آگاهی کودکان نسبت به آزار جنسی، بیان کرد: «کودکان باید نسبت به نقاط ممنوع بدن خود آگاه شوند. اما تا وقتی که آموزش مسائل جنسی تابو است این کار به سختی صورت میگیرد. اما در اینجا موضع پایین کودکان به دلیل فقر مطرح است. کودکان وقتی در موضع فقیرانه قرار میگیرند صاحبکار برای پرداخت پول بیشتر از بدن کودکان سوء استفاده میکند. پس باید در نظر داشت بیشتر از ناشناخته بودن مسائل جنسی این بخش قضیه مطرح است.»
لطفی تأکید میکند: «خیلی از کودکان مجبورند برای این که کار خود را حفظ کنند یا چون میترسند شرایط را تحمل کنند. من کودکی را میشناسم که مورد تجاوز صاحب کار در کارگاه قرار میگیرد و با تعریف این اتفاق، از مادرش کتک میخورد. این کودک باید فردا دوباره سر همان کار برود. وقتی از کودک پرسیده میشود که چرا رفتی؟ جواب میدهد چون اگر نروم از گرسنگی میمیرم. اگر بخواهم تقسیمبندی کنم درصد کمی از آزارهای جنسی بر اثر ناآگاهی کودک اتفاق میافتد ولی بیشترین دلیل این است که کودکان مجبور میشوند از بدن خود به عنوان کالایی استفاده کنند تا هم شغل خود را حفظ کنند و هم درآمد بیشتری داشته باشند.»
[…]
کارگاهها، خطرناکترین مکان برای کودکان کار
وی احتمال آزارجنسی به کودکانی که در کارگاهها کار میکنند را بالاتر دانست و بیان کرد: «معمول به این صورت است که کودکانی (فرقی نمی کند دختر یا پسر) که در کارگاهها کار میکنند چون دور از دسترس هستند، بیشتر مورد خطر تجاوز جنسی قرار میگیرند. برای کودکانی که در خیابان کار میکنند کودک آزاری متفاوتی وجود دارد. کودکانی که در کارگاههای خانگی کار میکنند، محیط خانه امنیت جنسی را تا حدودی نسبت به کودکانی که در کارگاه کار میکنند تأمین میکند. ولی در همین نوع هم کودکان از طرف دایی و عمو و در کل اقوام مورد تعرض جنسی قرار میگیرند. شاهد تجاوز عمو و دایی حتی برادر و پدر بر کودک در طول چند سال فعالیت خود بودم. به این معنی که کودک با این که در ارتباط با خطرهای محیط بیرون از خانه نیست، اما هنوز در خطر است.»
لطفی با اشاره به گستردگی تعریف خشونت برکودک کار که شامل توهین و تحقیر تا مسأله کار کودک، گفت: «تعدادی از کودکانی که در خیابان کار میکنند در حین فروش مورد تعرض قرار میگیرند، که این احتمال برای دختران در سن بلوغ بیشتر است. یا به کودکان پیشنهاد میشود، یعنی در محیطهایی هستند که افراد این کودکان را طعمه کرده و به بهانه غذا یا پول اضافی سوار کرده و مورد تعرض قرارمیدهند. یا کودک کاری که برای تمیز کردن به خانه دیگران میرود مخصوصاً دخترانی که به سن بلوغ رسیدهاند، دیده شده به آنها پیشنهادی برای پول بیشتر در صورت برقراری رابطه جنسی میدهند. یعنی آزار جنسی کودکان کار شکل بندیهای متفاوتی دارد که من وارد شکلهایش که برای مثال مکانیکیها چه شکلی دارد و خیاطیها چه شکلی، نمیشوم.»
این فعال حوزه کودکان در مورد رفتار صحیح با کودک آسیب دیده بیان کرد: «رفتار صحیح با کودک آسیب دیده بستگی به مورد دارد. ما با کودکانی که چنین آسیبی میبینند در بخش روانشناسی مشاوره و از طرفی از لحاظ حقوقی پیگیری میکنیم. هر نوع مخفیکاری به این نوع که آسیب را مخفی کنیم چون هویت فرد آسیب دیده نباید مشخص شود، صحیح نیست. ولی به دلیل این که این آسیب وجود دارد، لذا کودکان باید آگاه شوند. تا اگر مورد تعرض قرار گرفتند بدانند که مشکل را از خود ندانسته و خود را گناهکار ندانند. در هر صورت مشاورههای تخصصی روانکاوی و مددکاری قطعاً باید در دستورکار قراربگیرد.»
حقوق کودکان مهاجر و ایرانی در مورد آزار جنسی یکسان است
لطفی در خصوص حقوق کودکانی که مورد آزارجنسی قرار گرفتهاند، گفت: «کودک آزاری یک مفهوم عام است. اگر این اتفاق برای کودک افغان بدون کارت هم پیش بیاید، میشود بر علیه کسی که این جرم را مرتکب شده شکایت کرد. اینطور نیست که چون کودکی کارت ندارد نمیتوان از او حمایت کرد. میتوان از کودکان مهاجر هم وقتی مورد بزه قرار میگیرند حمایت کرد. معمولاً اینطور فکر میکنند که به کودک کار افغانی که مورد آزار قرارگرفته نمیتوان کمک کرد.»
وی افزود: «موردی ریشهایتر وجود دارد. جامعه ما یک جامعه خشن است که ساختار خشن دارد. ساختار خشن، انسان خشن میآفریند. در یک ساختاری که فقر و بیکاری هست و تمایلات جنسی برآورده نمیشود، تأخیر در ازدواج وجود دارد و … نمیتوان اینها را در نظر نگرفت و خواست که جامعهای بری از هر گونه خشونت جنسی و جسمی داشت. ما خیلی از مواقع، عواملی که موجب این چرخه میشود را در نظر نمیگیریم و معمولاً به معلولها میپردازیم یعنی میرویم روی بلایی که بر سر فرد آمده تمرکز میکنیم ولی نمیبینیم که چه عواملی باعث شده که فردی چنین رفتار کند.
این فعال حوزه کودکان کار تصریح کرد: مثل بیجه و خفاش شب. هیچکس درباره این که هر دو این افراد مورد تجاوز جنسی قرار گرفته بودند صحبت نکرد و جامعه از آنها حمایت نکرد. چه ساختاری باعث شد که برای این افراد چنین اتفاقی بیفتد که بخواهند که انتقامگیرندگان و بزهدیدگان آینده شوند. ما همیشه یک نگاه فرآیندی و پروسهای داریم که فرض را ساختارهای اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی نمیگذارد. فردی که قربانی است و مورد بزه قرار گرفته را مجرم میشناسند. آن هم یا این تفکر که تو بیعرضه بودی که نتوانستی از خود حمایت کنی!»
منبع: سلامت نیوز
پیوند کوتاه به این مطلب: