هیکلِ سلیمان یا معبدِ سلیمان یا هیکلِ مقدس (به عبری: בית המקדש הראשון تلفظ: بیت هامیقداش هاریشون به معنیِ نخستین سرای مقدسِ یا بیتالمقدس الاول) بر اساس کتاب مقدس و قرآن اولین معبدِ باستانیِ یهود بوده که در مجموعه پرستشگاه اورشلیم قرار داشتهاست تا زمانی که در سال ۵۸۷ پیش از میلاد بدستِ بخت نصر بابلی تخریب میشود. این معبد دارای تابوت عهد بود.
بر اساس کتاب مقدس سلیمان این معبد را در زمانی که قوم یهود متحد بود و تحت پادشاهی او قرار داشت بنا کرد.[۱] از این رو ساخت آن در حدود قرن ۱۰ قبل از میلاد تصور میشود. به دلیل حساسیتهای زیاد مذهبی در مورد این معبد کاوشهای باستانی زیادی در محوطه مسجد الاقصی انجام شدهاست.
بر اساس توصیفی که در قسمت سفر ملوک اول و برخی بخشهای سفر حزقیال آمدهاست با یک معبد سوری که تقلیدی هست روبه رو میشویم. این روش ساختن معبد در شامات بین اواسط هزاره اول و دوم قبل از میلاد بسیار رواج داشتهاست.[منبع بهتری نیاز است][۲] حفاریهای انجام شده تا اکنون بیش از ۲۰ معبد از همان مدل نقشه در مکانهای مختلف شناسایی شدهاست. مکانهایی که معابد پیدا شدهاست شامل موارد زیر هست: تل الطعینات و ألالاخ که در حوض العاصی الشمالی قرار دارد و عین دارا در شمال غربی شهر حلب و کرکمیش در فرات بالایی و مجدو و حاصور و شکیم و بیت شال در فلسطین.[منبع بهتری نیاز است][۳]بیشترین شباهت با معبد سلیمان دو معبد هست که یکی در تل الطعینات و دیگری در عین دارا قرار دارد.
معاویه ابراهیم، از باستان شناسان فلسطینی دربارهٔ معبد سلیمان بیان کرده که بر اساس حفاریهای انجام شده چیزی در مورد معبد پیدا نشدهاست.[۴] همچنین آقای هیرتسوغ که از باستان شناسان اسراییل هست که استاد دانشگاه تل آویو میباشند در مقاله در روزنامه هاآرتس در ۲۸ نوامبر ۱۹۹۹ بیان کردهاست که همه حفاریها در سرزمین اسراییل ناامید کننده است و هیچ چیزی بر اساس آنچه که در تورات آمده پیدا نشدهاست. در تورات در مورد پادشاهی و حکومت سلیمان و داوود بسیار توصیف شدهاست که حکومت بزرگ و وسیعی بودهاست اما با توجه به حفاریهای انجام شده در بهترین حالت یک حکومت قبیله ای کوچک بودهاست.[۵]
اسرائیل فنکلشتاین، مسئول بخش باستانشناسی در دانشگاه تل آویو بیان کرده که بر اساس حفاریهای انجام شده، آثار باقی مانده بسیار ناچیز است و تقریباً هیچ نتیجهای نگرفتند و حتی بر اساس حفاریها معبد سلیمان اصلاً وجود نداشتهاست.[۶]بر اساس آنچه ذکر شده به صراحت گفته میشود که آتار از معبد سلیمان بر اساس آنچه در تورات ذکر شده، هیچ چیز پیدا نشدهاست.[۷]
پیوند کوتاه به این مطلب: