« آموزش دادن راجع به روانکاوی مثل عرضه کردن دین مسیح به انسان‌های بدوی است. آنها در ظاهر به مسیحیت گرویده‌اند ولی در باطن هنوز خدایان خود را پرستش می‌کنند» (فروید، به نقل از کدیور، ۱۳۸۶، ص ۴)[۱].

انجمن فرویدی یک سازمان مردم نهاد است که کلیه فعالیت‌های آن غیر سیاسی و غیر انتفاعی غیر دولتی است[۲]. این انجمن در سال ۱۳۸۷ توسط دکتر میترا کدیور و جمعی از شاگردان ایشان با هدف «شناساندن روانکاوی به جامعه ایرانی و احقاق جایگاه واقعی، درخور و شایسته آن در ایران»[۳] تأسیس شد.

فعالیت انجمن فرویدی در حوزه فرهنگ است. زیرا از یک سو با سوژه انسانی ـ ناخودآگاه ـ مرتبط است و از سوی دیگر با اخلاق. انجمن فرویدی با اخلاق حاکم بر روانکاوی سر و کار دارد. «فروید اخلاق بورژوازی را به سخره می‌گیرد و آن را ریاکارانه می‌داند. نه برای این که انسان‌ها را از هر گونه اخلاق معاف کند بلکه برای این که اخلاق محکم‌تر و با صلابت‌تری را جایگزین آن کند. اخلاقی که در آن ریاکاری جایی ندارد»(کدیور، ۱۳۸۷، ص ۲۱).[۴]

سرلوحه فعالیت انجمن فرویدی جمله مشهور لکان است: «ناخودآگاه را درمان نمی‌کنند»(کدیور، ۱۳۸۱، ص ۵۳). بر این اساس، انجمن فرویدی هیچگونه فعالیت درمانی نخواهد داشت[۵]. «اشتیاق روانکاو اشتیاق به درمان کردن آدم‌ها نیست»(کدیور، ۱۳۸۱، ص ۴۷). همان گونه که فروید بیان کرده او هیچگاه شوریده درمان نبوده است(فروید، ۱۹۳۲، نقل به مضمون)[۶]. فروید می‌گوید: «به شما گفته‌ام که روانکاوی به عنوان یک روش درمان آغاز شد؛ اما من نمی‌خواهم آن را به عنوان یک روش درمانی به شما توصیه کنم؛ بلکه بر اساس حقایقی که در آن وجود دارد، بر اساس اطلاعاتی که در مورد بیشترین دغدغه‌های بشر به ما می‌دهد ـ یعنی ماهیت خودش ـ و بر اساس ارتباطاتی که بین فعالیت‌های بسیار متفاوت انسان آشکار می‌کند. به عنوان یک روش درمان روانکاوی یکی از چندین روش است، اگرچه مطمئناً اولین رتبه را دارد. اگر فاقد ارزش درمانی بود، به اصطلاح، در ارتباط با افراد بیمار کشف نمی‌شد و به رشد خود طی بیش از سی سال ادامه نمی‌داد»(فروید، ۱۹۳۲)[۷].

به علاوه، انجمن فرویدی در صدد است تا از طریق تعامل با دستگاه‌های ذیربط و ارائه راهکار و پیشنهاد، روانکاوی را به عنوان موضوعی مستقل از علوم روانشناسی، روانپزشکی، مشاوره و روان درمانی در ایران به رسمیت بشناساند و استفاده از نام روانکاوی را ضابطه‌مند نموده و آن را با ضوابط بین‌المللی روانکاوی هماهنگ کند[۸]. زیرا «هم فروید و هم لکان مدام تأکید می‌کرده‌اند که روانکاوی نه یکی از تخصص‌های پزشکی است و نه یکی از شاخه‌های روانشناسی»( کدیور، ۱۳۸۱، ص ۵۲، نقل به مضمون). «روانکاوی یکی از انواع روان درمانی نیست و اساساً با تمام آن‌ها متفاوت است»( همان، ص ۵۱).

عضویت اعضا در این انجمن بر اساس مکتب لکان، یعنی بازگشت به فروید است که طلبگی عملی و نظری را دربر می‌گیرد. لذا، انجمن فرویدی به عنوان تنها مرجع علمی در زمینه روانکاوی در ایران است که می تواند به «تربیت روانکاو در داخل کشور بر اساس استانداردهای بین‌المللی»[۹] بپردازد. «روانکاو به معنای واقعی آن فقط فرویدی است. حتی لکان هم فقط یک بازگشت به فروید است و حذف لکان مقدمه تحریف فروید است. در واقع لکانی‌ها معتقد هستند که فقط آن‌ها هستند که به معنای واقعی فرویدی می‌باشند. فقط آن‌ها هستند که قادر به قرائت انقلابی از فروید هستند و فروید را تحریف نمی‌کنند و حرف‌هایش را به یک لالائی تقلیل نمی‌دهند. وقتی که لکان حذف  شد آن‌گاه می‌توان لیستی از روانکاوان «فرویدی» ارائه داد!» (کدیور، ۱۳۸۸، ص ۱۳) [۱۰] .

همچنین به دلیل همین آموزش سخت توسط استاد و روانکاو لکانی است که تنها انجمن فرویدی صلاحیت این را دارد که به «گسترش مفاهیم روانکاوی توسط انجمن از طریق انتشار نشریه ـ برگزاری همایش ـ سایت اینترنتی ـ پوسترهای تبلیغاتی ـ سخنرانی و مانند آن‌ها»[۱۱] اقدام نماید.

در نهایت انجمن فرویدی مأموریت خود را در این مسأله می‌بیند که مانع روانکاوان وحشی یا خودرو  شود که فروید و یافته‌های او را تحریف می‌کنند و روانکاوی را به اندازه روح و روان خود تقلیل می‌دهند. بنابراین انجمن فرویدی در این راستا تلاش می‌کند که روانکاوان وحشی متقاضیان روانکاوی را به بیراهه نکشانند و در این انجمن متقاضیان روانکاوی « فروید راستین را از طریق کلمات و جملات خود فروید»[۱۲] می‌شناسند.

ما اعضای انجمن فرویدی بر خود می‌بالیم که عضو انجمنی هستیم که در «استحکام پایه‌های فرهنگی جامعه» نقش دارد و دکتر میترا کدیور ـ تنها دال روانکاو ایران ـ ما را «هدایت» می‌کند و آرزو می‌کنیم بتوانیم به عنوان یک طلبه واقعی در انجمن ـ آن گونه که شایسته نام انجمن فرویدی است ـ فعالیت نماییم و از خداوند مدد می‌جوییم که بر نفس‌مان چیره شویم تا عضو «پیوسته و بلافصل»[۱۳] انجمن فرویدی باشیم و این انجمن را پاس داریم. باید گفت وجود چنین انجمنی نه تنها مایه فخر و مباهات جامعه ایران است، بلکه «پارسی زبان»[۱۴]ها نیز باید به خود غره شوند که در زبان‌شان گفتار با صلابتی به نام گفتار روانکاوی از «دل قانون»[۱۵] گذشته و در « بعد سمبولیک» آن‌ها «جای باز کرده»[۱۶] است. ما همگان، چنین دستاورد علمی و فرهنگی را مرهون تلاش‌های بی دریغ روانکاو پارسی زبان لکانی ـ دکتر میترا کدیور ـ و شاگردان او می‌دانیم.

[۱]- پی نوشت دکتر کدیور، صورتجلسه شانزدهمین جلسه هیأت مدیره انجمن، ۸۶/۱۰/۱۵

[۲]- ماده ۲ اساسنامه انجمن فرویدی

[۳]- هدف کلی ماده ۹ اساسنامه انجمن فرویدی

[۴]- پی نوشت صورتجلسه چهارمین جلسه هیأت مدیره انجمن فرویدی، ۸۷/۰۹/۲

[۵]- روش اجرای هدف: ماده ۹ اساسنامه انجمن فرویدی

[۶]- سخنرانی ۳۴ فروید، « توضیحات، کاربردها و راهکارها»، ۱۹۳۲، به نقل از سایت انجمن فرویدی

[۷]- همان

[۸]- بند ۴ ماده ۹ اساسنامه انجمن فرویدی

[۹]- بند ۵ ماده ۹ اساسنامه انجمن فرویدی

[۱۰]- صورتجلسه بیست و نهمین جلسه هیأت مدیره انجمن فرویدی، ۸۸/۰۸/۳۰

[۱۱]- بند ۳ ماده ۹ اساسنامه انجمن فرویدی

[۱۲]- مقدمه دکتر کدیور، جلسه سوم پنجشنبه‌های فرویدی، ۸۴/۰۹/۲۴

[۱۳]- اصطلاح به کار رفته در ماده ۱۰ (شرایط عضویت) اساسنامه انجمن فرویدی

[۱۴]- از اصطلاح خانم دکتر کدیور از کتاب «مکتب لکان؛ روانکاوی در قرن بیست و یکم»، ۱۳۸۱،  ص ۷۵ اخذ شده است.

[۱۵]- ازاصطلاح خانم دکتر کدیور از پی نوشت صورتجلسه بیست و چهارمین جلسه هیأت مدیره انجمن، ۸۶/۱۱/۱۳،  ص ۳ اخذ شده است.

[۱۶]- از اصطلاح خانم دکتر کدیور از کتاب «مکتب لکان؛ روانکاوی در قرن بیست و یکم»، ۱۳۸۱،  ص ۶۸ اخذ شده است.

پیوند کوتاه به این مطلب: