بر اساس تحلیل جدید گروه اوراسیا، بزرگ‌ترین گروه مشاوره‌ی ریسک سیاسی دنیا، از مهم‌ترین ریسک‌های دنیا در ۲۰۱۶، انزوای روزافزون عربستان در سطح بین‌المللی، و نفوذ روزافزون ایران در منطقه باعث شده‌است این حکومت حفاظت از منافع‌اش را تقویت کند.
این تحلیل حداقل تا حدودی تصمیم یک‌شنبه‌ی این حکومت را مبنی بر سخت‌تر کردن روابط دیپلماتیک با ایران توضیح می‌دهد. عربستان پس از یورش ایرانیان معترض به سفارت این کشور در تهران و به آتش کشیدن آن به خاطر اعدام روحانی برجسته‌ی شیعه، شیخ نمر النمر، این تصمیم را گرفت.
به گزارش رویترز، عربستان سعودی دوشنبه بر آن شد تا همه‌ی روابط تجاری را با ایران قطع و شهروندان‌اش را از سفر به ایران منع کند.
یان برمر، رییس گروه اوراسیا یک‌شنبه به بیزینس اینسایدر گفت: “عربستان سعودی با مشکل جدی روبه‌رو است، و این را می‌داند”.
برمر با اشاره به پسر ۳۰ ساله‌ی شاه سلمان، محمد بن سلمان، که به تازگی به قدرت رسیده‌است، گفت حکومت پادشاهی عربستان سعودی “از نظر اقتصادی با چالش مهم‌تری روبه‌رو است، در منطقه و در سطح بین‌المللی منزوی‌تر است، و(با وجود پسر بحث‌برانگیز پادشاه) با مسائل جانشینی دست به گریبان است.”
او افزود: “آن‌ها با وجود افزایش نگرانی‌های جهانی از داعش، از این‌که در مرکز توجه بین‌المللی قرار گرفته‌اند نفرت دارند و می‌خواهند تنش‌های منطقه‌ای را به ایران نسبت دهند، چون این در مسائل داخلی برای‌شان سودمند است. همه‌ی این‌ها منجر به تشدید اوضاع می‌شود”
نمر، روحانی شیعه که منتقد صریح رفتار عربستان سعودی با اقلیت مسلمانان شیعه بود، به جرم تحریک تروریسم در داخل و طرح براندازی حکومت سعودی اعدام شد.
عربستان یک روحانی پنجاه‌وچند ساله‌ی شیعه است که به خاطر فصاحت آتشین‌اش معروف است و عربستان سعودی او را در گروه جهادگرانی قرار داده‌است که به جرم ارتباط با القاعده اعدام شده‌اند. ایران نسبت به این مسئله معترض است. رهبر ایران آیت‌الله علی خامنه‌ای پیش‌بینی کرد اعدام النمر “انتقام الهی” را در پی خواهدداشت.
عربستان با قطع روابط دیپلماتیک با ایران توجه عمومی را از مشکلات داخلی‌اش، از جمله افت قیمت نفت و افزایش بی‌ثباتی سیاسی ناشی از رقابت درونی خاندان سلطنتی آل سعود، دور می‌کند.
عادل الجابر، وزیر خارجه‌ی عربستان سعودی، در کنفرانس خبری یک‌شنبه در ریاض گفت: “اما مصمم هستیم اجازه ندهیم ایران سلول‌های تروریسم را در کشور ما و کشورهای هم‌پیمان ما تحریک، ایجاد یا تثبیت کند. ما تلاش‌های ایران را در این زمینه سرکوب می‌کنیم.”
در واقع، برخی تحلیلگران می‌گویند اعدام النمر توسط حکومت پادشاهی عربستان از تمایل این کشور به سرکوب ایران و هم‌پیمانان‌اش نشأت می‌گیرد.
گروه اوراسیا در تحلیل خود درباره‌ی ریسک ۲۰۱۶ اشاره کرد “منشأ اصلی اضطراب عربستان سعودی ایران است. ایران به زودی از تحریم‌ها رها می‌شود و اقتصادش قوت می‌گیرد، و دولت آن پول بیش‌تری برای گروه‌های تحت حمایت منطقه‌ای خود دارد.”
اما گروه سوفان، که یک سازمان اطلاعات امنیتی راهبردی است، در نشست خبری روزانه‌اش اشاره کرد”اگر هدف از اعدام شیخ نمر این است که توجه جمعیت سنی را از افزایش ۴۰ درصدی اخیر قیمت گاز دور کند و دشمن خارجی را علت آشفتگی‌های اقتصادی فعلی جلوه دهد، شاید این کافی نباشد.”
این گروه افزود: “خاندان سلطنتی آل سعود برای این‌که این رویکرد برائت را دنبال کند مجبور است لفاظی و اقدام علیه ایران را تشدید کند.”
ایرانیان معترض در تهران، یک‌شنبه با در دست داشتن عکس شیخ نمر اعتراض‌شان را به اعدام او نشان دادند.
هرگونه اقدام عربستان سعودی علیه ایران، و برعکس، به احتمال خیلی زیاد غیرمستقیم خواهدبود. عباس کاظم، یک مقام ارشد در دانشکده‌ی مطالعات بین‌المللی پیشرفته در دانشگاه جان هاپکینز، دوشنبه به نیویورک تایمز گفت هیچ‌یک از این دو کشور نمی‌خواهند مستقیما وارد درگیری شوند.
“این کشورها به هم اعتماد ندارند، و هر رویدادی را فرصتی برای افزایش تنش می‌دانند. هر دو کشور همه‌ی سعی‌شان را می‌کنند تا نماینده‌ها و فعالیت‌های‌شان را نیرومندتر کنند، که این باعث می‌شود مشکلات بیش‌تری ایجاد شود.”
عربستان سعودی و ایران در سوریه درگیر جنگ نیابتی هستند. در سوریه نیروهای نظامی شیعه به پشتیبانی ایران با شورشیانی مبارزه می‌کنند که تحت حمایت عربستان هستند و برای براندازی رژیم بشار اسد، رییس‌جمهور سوریه، می‌جنگند.
ایران و عربستان هم‌چنین در یمن رو در روی هم قرار دارند. عربستان در این کشور شورشیان حوثی را، که هم‌سو با ایران هستند، از مارس تاکنون موشک‌باران کرده‌است.
گروه اوراسیا در تحلیل خود از مهم‌ترین ریسک‌های وابسته به جغرافیای سیاسی نوشت: “هرچند آغاز جنگ با ایران غیرمحتمل است، اما این حکومت هرچیزی را که به نفع تهران باشد سرکوب می‌کند. در کل انتظار یک حکومت منزوی را داشته‌باشید که در امور داخلی‌اش ضعیف‌تر است و به روش‌های جدید اقدام به حمله‌های لفظی می‌کند.”
ترجمه: تحریریه نشریه بازده_مینا بنادکوکی
منبع: بازده
پیوند کوتاه به این مطلب:
کلیه حقوق سایت متعلق به انجمن فرویدی است